چهرههای متعدد اضطراب: درک شایعترین اختلالات اضطرابی
اضطراب یک احساس طبیعی و بخشی از تجربه انسانی است که همه افراد در زندگی خود آن را تجربه میکنند. با این حال، برای برخی از افراد، احساس اضطراب بیش از حد و مداوم میشود و به گونهای مختلکننده بر زندگی روزمره تأثیر میگذارد. در این شرایط است که اضطراب از یک احساس طبیعی فراتر رفته و به یک اختلال سلامت روان تبدیل میشود.
اختلالات اضطرابی، بیماریهای روانی بسیار شایعی هستند که سالانه بیش از ۱۹ درصد از بزرگسالان ایالات متحده را تحت تأثیر قرار میدهند. درک انواع مختلف اختلالات اضطرابی، علائم و نشانههای آنها و گزینههای درمانی موجود، گام مهمی در جهت مدیریت و کنترل این شرایط محسوب میشود.
علل اختلالات اضطرابی چیست؟
علل دقیق اختلالات اضطرابی پیچیده و متنوع است. تحقیقات نشان میدهد عوامل موثر ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- شیمی مغز: ناقلهای عصبی مانند سروتونین، دوپامین و اسید گاما آمینوبوتیریک (GABA) همگی بر سطوح اضطراب تأثیر میگذارند. نابرابریها در این مواد شیمیایی مغز میتواند اضطراب را افزایش دهد.
- ژنتیک: اختلالات اضطرابی معمولاً در خانوادهها دیده میشود. ژنها ممکن است فردی را به اختلال اضطرابی مستعد کنند.
- استرس محیطی: آسیبها، سوء استفاده، غم و اندوه، استرس شدید و سایر محرکهای عاطفی ممکن است در افراد مستعد به اختلالات اضطرابی منجر شوند.
- شرایط پزشکی: برخی بیماریها، مانند پرکاری تیروئید، میتوانند علائم اضطرابی ایجاد کنند. اضطراب همچنین ممکن است نتیجه عوارض جانبی داروها یا سوء مصرف مواد باشد.
- شخصیت: خجالتی بودن، عصبی بودن و واکنش شدید به استرس میتواند برخی افراد را بیشتر مستعد اختلالات اضطرابی کند.
در حالی که علل ریشهای اختلالات اضطرابی پیچیده است، خبر خوب این است که آنها به شدت قابل درمان هستند، اغلب با ترکیبی از درمان، دارو و راهبردهای خودیاری.
انواع اختلالات اضطرابی
چندین نوع مختلف از اختلالات اضطرابی وجود دارد. برخی از شایعترین آنها عبارتند از:
اختلال اضطراب اجتماعی
اختلال اضطراب اجتماعی (SAD)، که همچنین به عنوان فوبیای اجتماعی شناخته میشود، اضطراب شدیدی را در موقعیتهای اجتماعی ایجاد میکند. افراد مبتلا به SAD ممکن است از ترس شرمندگی، قضاوت یا بررسی در مقابل دیگران، دچار اضطراب شوند. این امر منجر به اجتناب از رویدادها و تعاملات اجتماعی میشود. علائم جسمانی مانند قرمزی صورت، تعریق، لرزش و حالت تهوع با این اختلال رایج است.
SAD اغلب در نوجوانی یا اوایل بزرگسالی توسعه مییابد. بدون درمان، میتواند بر مدرسه، کار و روابط تأثیر قابل توجهی داشته باشد. درمانهای رفتاری شناختی (CBT) و درمان قرار گرفتن در معرض، درمانهای مؤثری برای اضطراب اجتماعی هستند. داروهایی مانند ضد افسردگی های SSRI نیز ممکن است کمککننده باشند.
آگورافوبیا
افراد مبتلا به آگورافوبیا از موقعیت هایی می ترسند که فرار دشوار باشد یا کمکی در دسترس نباشد. در نتیجه، آنها مسافرت های خود را محدود می کنند و از مکان های شلوغ عمومی مانند قطار، هواپیما، مراکز خرید و غیره اجتناب می کنند. ترک خانه به تنهایی می تواند باعث بروز وحشت شدید و آگورافوبیا را بدتر کند.
درمان شناختی رفتاری بر چالش با باورهای غیرمنطقی در مورد گیر افتادن یا از دست دادن کنترل در اماکن عمومی تمرکز دارد. درمان مواجهه ای نیز به افراد مبتلا به آگورافوبیا کمک می کند تا از طریق تمرین، آرامش خود را در اماکن عمومی بازیابند. داروهای ضد اضطراب نیز ممکن است به طور موقت علائم را تسکین دهند.
اختلال اضطراب فراگیر (GAD)
اختلال اضطراب فراگیر با نگرانی مداوم و بیش از حد در مورد مسائل روزمره مشخص می شود. افراد مبتلا به GAD ممکن است به طور وسواسی در مورد مسائل کوچکی مانند سلامتی، پول، خانواده، کار یا مدرسه با فرکانس هشداردهنده ای اوباشی کنند. آنها ممکن است دچار بی قراری، خستگی، تحریک پذیری، تنش عضلانی و مشکلات خواب شوند.
روان درمانی به افراد مبتلا به اختلال اضطراب فراگیر کمک می کند تا ترس های غیرمنطقی خود را شناسایی و کاهش دهند. تکنیک های آرام سازی مانند تنفس عمیق، مراقبه و ذهن آگاهی نیز مفید هستند. داروهایی مانند SSRIها، SNRIها، بنزودیازپین ها و بوسپیرون ممکن است برای تسکین موقت تجویز شوند.
اضطراب جدایی
این اختلال کودکی شامل اضطراب شدید هنگام جدا شدن از والدین یا مراقبان است. اضطراب جدایی در کودکان خردسال طبیعی تلقی میشود. با این حال، اگر پس از سن ۹ سالگی ادامه یابد و به شدت بر مدرسه و اجتماعی شدن تأثیر بگذارد، نگرانکننده خواهد بود.
درمان والد-کودک به هر دو طرف کمک میکند تا اضطراب جدایی را مدیریت کنند. کودکان همچنین راهکارهای مقابلهای مثل تنفس عمیق و خودگویی مثبت یاد میگیرند. درمان خانواده ممکن است به هر گونه پویایی پایهای که به مشکل کمک میکند، بپردازد.
اختلال هراس
حملات هراس دورههایی از وحشت ناگهانی و شدید همراه با علائم جسمانی مانند تپش قلب، سرگیجه، لرزش و تنگی نفس هستند. اختلال هراس زمانی تشخیص داده میشود که فرد دچار حملات هراس مکرر و غیرمنتظرهای شود و دائماً از وقوع حمله بعدی وحشت داشته باشد.
درمان شناختی-رفتاری و درمان مواجههای به افراد مبتلا به اختلال هراس کمک میکند تا محرکهای هراس خود را بشناسند و با آنها مقابله کنند. تکنیکهای آرامسازی، تمرینهای تنفسی و مدیریت استرس نیز میتواند از وقوع یا بروز حملات هراس آتی جلوگیری یا آن را به حداقل برساند. داروهایی مانند SSRIها و بنزودیازپینها ممکن است تسکین موقتی ایجاد کنند.
علائم اختلالات اضطرابی
در حالی که هر اختلال اضطرابی ویژگیهای متمایز خود را دارد، اما علائم مشترک بسیاری دارند. این علائم شامل موارد زیر هستند:
- نگرانی بیش از حد
- احساس تنش یا “لبه پرتگاه” بودن
- بیقراری یا تحریکپذیری
- مشکل در تمرکز
- مشکلات خوا
- حملات پانیک
- اجتناب از مکانها یا موقعیتهای خاص
- علائم جسمانی مانند تنش عضلانی، خستگی، درد معده، تهوع، درد قفسه سینه و تنگی نفس
زمانی که اضطراب به طور مداوم بر عملکرد شغلی، تحصیلی، روابط و کیفیت زندگی کلی فرد تاثیر منفی شدیدی بگذارد، به یک مشکل واقعی تبدیل میشود.
درمانهای اختلالات اضطرابی
خبر خوب این است که اختلالات اضطرابی به طور چشمگیری از طریق رویکردهای چندوجهی قابل درمان هستند، از جمله:
رواندرمانی
درمان روانشناختی، که همچنین به نامهای درمان گفتاری یا مشاوره شناخته میشود، شامل همکاری با یک متخصص سلامت روان برای کشف ریشههای عمیق اضطراب و توسعه الگوهای تفکر سالمتر و راهبردهای مقابلهای مؤثرتر است. درمان شناختی-رفتاری (CBT) یکی از کارآمدترین رویکردهای درمانی برای مقابله با اضطراب به شمار میرود. این روش بر شناسایی و تغییر باورهای غیرمنطقی و افکار مشکلساز تمرکز دارد و به افراد کمک میکند تا روشهای جدیدتری را برای پاسخگویی به موقعیتهای اضطراببرانگیز یاد بگیرند. درمان شناختی-رفتاری، فرآیند حساسیتزدایی را تسهیل میکند و به افراد آموزش میدهد تا به شیوهای سازگارانهتر با محرکهای مرتبط با اضطراب برخورد کنند.
داروها
داروهای ضد اضطراب و ضد افسردگی ممکن است به تسکین علائم اضطراب کمک کنند.
مهارکنندههای انتخابی بازجذب سروتونین (SSRIs) مانند سرترالین، پاروکستین و فلوکستین، بازجذب سروتونین را مهار میکنند که منجر به افزایش سطوح این ماده شیمیایی مغزی تثبیتکننده خلق میشود.
مهارکنندههای بازجذب سروتونین-نوراپی نفرین (SNRIs) مانند ونلافاکسین بازجذب سروتونین و نوراپی نفرین را مسدود میکنند.
بنزودیازپینها مانند آلپرازولام، کلونازپام و لورازپام اثرات GABA را تقویت میکنند تا آرامش را افزایش دهند و سطوح اضطراب را کاهش دهند.
بوسپیرون گیرندههای سروتونین را تحریک و دوپامین را کاهش میدهد تا اضطراب را کم کند.
بتابلاکرها ضربان قلب را کند، اثرات آدرنالین را مسدود و علائم جسمی اضطراب مانند لرز و تعریق را کاهش میدهند.
مدیریت استرس
توسعه مهارتهای سالم مقابله با استرس برای مدیریت کلی اضطراب مهم است. استراتژیهایی مانند ورزش، تکنیکهای آرامشبخش، حمایت اجتماعی، گفتار مثبت با خود و حفظ تعادل کار-زندگی میتوانند به دور نگه داشتن اضطراب کمک کنند.
جستجوی کمک برای اضطراب
اولین گام برقراری یک قرار ملاقات با یک متخصص سلامت روان است. آنها میتوانند یک ارزیابی رسمی، تشخیص و توصیههای درمانی ارائه دهند. فراتر از روان درمانی و یا دارو درمانی، این نکات خودیاری میتوانند به بهبودی اضطراب کمک کنند:
- بیاموزید چه چیزهایی باعث اضطراب شما میشوند و از آنها اجتناب کنید یا مواجهه با آنها را محدود کنید.
- تکنیکهای آرامشبخش مانند تنفس عمیق، مدیتیشن، یوگا را تمرین کنید.
- به طور منظم ورزش کنید تا اضطراب را کاهش دهید و خلق و خوی خود را بهبود ببخشید.
- از الکل و مواد مخدر غیرقانونی که اضطراب را بدتر میکنند اجتناب کنید.
- مصرف کافئین را که میتواند علائم اضطراب را تشدید کند، محدود کنید.
- یک رژیم غذایی سالم و برنامه خواب منظم را حفظ کنید.
- با خانواده و دوستان به صورت رو در رو ارتباط برقرار کنید.
- الگوهای فکری منفی را به چالش بکشید.
- احساسات خود را با افراد مورد اعتماد به اشتراک بگذارید.
- به گروههای دوستانه مراجعه کنید تا متوجه شوید تنها نیستید.
سوالات متداول
شایعترین انواع اختلالات اضطرابی کدامند؟
شایعترین اختلالات اضطرابی، اختلال اضطراب فراگیر (GAD)، اختلال اضطراب اجتماعی، فوبیاهای خاص، اختلال پانیک، اختلال وسواس فکری – عملی (OCD) و اختلال استرس پس از سانحه (PTSD) هستند.
علائم اختلال اضطراب فراگیر (GAD) چیست؟
افراد مبتلا به GAD تجربه نگرانی بیش از حد و غیرقابل کنترل درباره مسائل روزمره را دارند. علائم شامل بیقراری، خستگی، تحریکپذیری، تنش عضلانی، مشکل در خوابیدن و مشکل در تمرکز است.
اختلال اضطراب اجتماعی با خجالتی عادی چه تفاوتی دارد؟
اختلال اضطراب اجتماعی شامل ترس شدید از موقعیتهای اجتماعی است و علائم شدید اضطراب مانند حملات پانیک را به همراه دارد. خجالت به معنای احساس ناراحتی یا مهار شدن در تعاملات اجتماعی است اما نه به درجهای که فلجکننده باشد.
چه چیزی باعث حملات پانیک در اختلالات پانیک میشود؟
حملات پانیک میتوانند به طور ناگهانی یا در پاسخ به برخی محرکها رخ دهند. آنها به واسطه شروع ناگهانی ترس و علائم فیزیکی مانند تپش قلب شدید، سرگیجه، تنگی نفس و لرزش یا ارتعاش ایجاد میشوند.
چه نوع وسواسها و اجبارهایی در OCD رایج هستند؟
وسواسهای رایج مشاهده شده در OCD شامل ترس از آلودگی، شکها (مانند اینکه آیا اجاق خاموش است یا نه)، و تمایلات ناخواسته است. اجبارهای رایج شستشوی بیش از حد دستها، بررسی و تکرار روتینها هستند.
اگر به دنبال خدمات درمانی هستید؟ با ما در تماس باشید: مشاوره آنلاین
منابع: